[ホームページに戻る] [目次に戻る] [Al Esperanta Enhavo]

アイヌ語新聞「アイヌタイムズ」の記事「シラカバ花粉症」
アイヌタイムズ第60号(2014年9月30日 アイヌ語ペンクラブ発行)6ページ〜8ページから抜粋
アイヌタイムズ第60号日本語版(2015年 月 日 アイヌ語ペンクラブ発行) ページから抜粋

Kapattatni kahunsyou
カパッタッニ 花粉症
シラカバ花粉症
Polenozo de japana blanka betulo

注)アイヌタイムズの版権は、アイヌ語ペンクラブにあります。

注)1. 赤字は、アイヌ語です。
2. 赤字のイタリック文字は、日本語です。相当することばが、アイヌ語にありませんでした。
3.
日本語ローマ字は、99式ローマ字を使用しています。
4. 緑字は、エスペラント(語)です。


Inhuruenza tasum motoho anak inhuruenza-uirusu sekor a=ye p ne ruwe ne.
インフルエンザ タス モトホ アナ インフルエンザウイルス セコ アイェ ネ ルウェ ネ。
インフルエンザという病気の原因は、インフルエンザウイルスと言われるものです。
La ka窘o de la malsano 'gripo' estas gripa viruso.

Samormosir ta sugi-kahunsyou asur as korka, aynumosir ta sugi-kahun moyo rapok ta, kapattatni kahun poronno hopunpa ruwe ne.
サモモシ タ スギ花粉症 アス ア コカ、 アイヌモシ タ スギ花粉 モヨ ラポ タ、 カパッタッニ カフン ポロンノ ホプンパ ルウェ ネ。
本州ではスギ花粉症が有名ですが、北海道ではスギ花粉の飛散は少なく、シラカバ花粉が多く飛散してます。
En la janana ンef-insulo Hon疼o bone konata estas la polenozo de la japana kriptomerio Sugio. Sed aliflanke en la nord-insulo Hokkajdo malmulte da Sugia poleno flugas, sed multe da betula.

Sirpaykar kor kapattatni kahun hopunpa ruwe ne.
シパイカ コ カパッタッニ 花粉 ホプンパ ルウェ ネ。
シラカバ花粉は春とともにやってきます。
Kun printempo la betulaj polenoj venas.

Sirpaykar kor inne utar soyne ruwe ne.
シパイカ コ インネ ウタ ソイネ ルウェ ネ。
春には、多くの人が戸外にでてきます。
Printempe multaj homoj trovi゙as ekstere.

Goorudenwiiku etok wano 6 cup atpake pakno rera as wa kapattatni kahun hopunpa ruwe ne.
ゴールデンウイーク エト ワノ 6 チュ アッパケ パノ レラ ア ワ カパッタッニ 花粉 ホプンパ ルウェ ネ。
ゴールデンウイーク(*)前から6月の初めまでの間、風が吹いてシラカバの花粉が飛散します。
De anta Ora Semajno(*) ゙is komenco de junio vento blovas kaj la betula poleno flugas.
(* Ora Semajno: la japanaj malfruaj aprilaj kaj fruaj majaj seri-festotagoj)

Kapattatni kahun anak 1-mirimeetoru 40-bunno-1 pakno pon ruwe ne.
カパッタッニ 花粉 アナ 1ミリメートル 40分の1 パノ ポン ルウェ ネ。
シラカバの花粉は直径が1ミリメートルの40分の1前後です。
Diametro de la betula poleno estas ンirka unu kvardekono de 1-milimetro.

Newaanpe re etuk pe (kahunkankou) kor ruwe ne.
ネワアンペ レ エトゥ ペ (花粉管口) コ ルウェ ネ。
3つの突起(花粉管口)を持つ特徴的な形をしています(図1)。
La poleno havas karakterizajn formojn, tri ゙iba瀰jn (polenajn tubojn). (Bildo-1)



Kapattatni kahun a=seru kor oka=an yakun te pakno kapattatni kahun ewen kur somo ne yakka, sine an pa wano ekuskonna ewen hi ka an nankor.
カパッタッニ 花粉 アセル コ オカアン ヤクン テ パノ カパッタッニ 花粉 エウェン ク ソモ ネ ヤッカ、 シネ アン パ ワノ エクコンナ エウェン ヒ カ アン ナンコ。
シラカバの花粉を吸い続けると、これまでシラカバ花粉症の症状を示さなかった人でもある年から突然発症する恐れがあります。
Eン homoj sen la simptomoj, se da穩e enspiradas la betulajn polenojn, tiuj povas subite havi la betulan polenozon iu-jare.

Tasum utar hempakiw oka ya ka a=erampewtek korka, tap uhunak aynumosir ta kapattatni kahun ewen utar poronno okay pe ne yak a=ye ruwe ne.
タス ウタ ヘパキウ オカ ヤ カ アエラペウテ コカ、 タ ウフナ アイヌモシ タ カパッタッニ 花粉 エウェン ウタ ポロンノ オカイ ペ ネ ヤ アイェ ルウェ ネ。
正確な患者数は把握できていませんが、北海道では最近シラカバ花粉症患者が増えてきていると言われています。
Onidire en Hokkajdo lastatempe plii゙as malsanuloj en la betula polenozo, kvankam oni ne scias la precizajn nombrojn de malsanuloj.

Kapattatni kahunsyou anakne, aynumosir ta patek okay pe ne kuni a=ramu nankor korka, ekanay wano Yooroppa-hokubu or ta neya Amerika-hokubu or ta neya okay pe ne ruwe ne.
カパッタッニ 花粉症 アナネ、 アイヌモシ タ パテ オカイ ペ ネ クニ アラム ナンコ コカ、 エカナイ ワノ ヨーロッパ北部 オ タ ネヤ アメリカ北部 オ タ ネヤ オカイ ペ ネ ルウェ ネ。
シラカバ花粉症は北海道に限られたものと思われがちですが、世界的に見るとヨーロッパ北部やアメリカ北部などでも以前からあるものです。
Oni emas pensi, ke trovi゙as la betula polenozo nur en Hokkajdo. Sed rigardante la mondon, ゙i jam de longe trovi゙is kaj trovi゙as anka en la norda E穩opo, la norda Ameriko kaj aliaj.

Kapattatni kahunsyou anakne arerugii tasum ne wa, motoho anakne sine an tanpakusitu ne ruwe ne.
カパッタッニ 花粉症 アナネ アレルギー タス ネ ワ、 モトホ アナネ シネ アン タンパクシトゥ ネ ルウェ ネ。
花粉症は花粉に含まれる特定の蛋白質が原因で起こるアレルギー疾患です。
La polenozo estas alergia morbo, kiun ka窘as specifika proteino inkluzivita en poleno.

Ne tasum a=ki yakun, a=sikihi mayayke ka ki, etupecikka=an ka ki, esna=an ka ki, etumu=an ka ki ruwe ne.
ネ タス アキ ヤクン、 アシキヒ マヤイケ カ キ、 エトゥペチッカアン カ キ、 エナアン カ キ、 エトゥムアン カ キ ルウェ ネ。
症状は、目の痒み、鼻水、くしゃみ、鼻詰まりなどです。
La simptomojn karakterizas okula jukado, nazmuko, ternado, noza obstrukeco kaj aliaj.

Kapattatni kahun ewen utar anakne, kabutu-kabinsyou ki hi ka an wa, ringo, sakuranbo, kiiui, nasi, momo, itigo, meron, puramu, kaki neya a=e yakun, a=paro mayayke hi ka an ruwe ne. Ne tasum wen yakun, atu=an hi ka an ruwe ne.
カパッタッニ 花粉 エウェン ウタ アナネ、 果物過敏症 キ ヒ カ アン ワ、 リンゴ、 サクランボ、 キウイ、 梨、 桃、 イチゴ、 メロン、 プラム、 柿 ネヤ アエ ヤクン、 アパロ マヤイケ ヒ カ アン ルウェ ネ。 ネ タス ウェン ヤクン、 アトゥアン ヒ カ アン ルウェ ネ。
シラカバ花粉症患者の何割かは果物過敏症を併発し、リンゴ、サクランボ、キウイ、梨、桃、イチゴ、メロン、プラム、柿などを食べると口の中が痒くなったり、重症になると吐いたりすることがあるといわれています。
Onidire parta malsanuloj en la betula polenozo samtempe suferas de anafilaksio de fruktoj: Se tiuj man゙as pomon, ンerizon, kivon, piron, persikon, fragon, melono, prunon, persimonon kaj aliajn, povas esti, ke tiuj sentas jukon en sia bu痂 kaj eン vomi゙as okaze de severa sanstato.

Hokkaidouritu-eisei-kenkyuuzyo or ta, 1996 pa wano taiki or un kapattatni kahun piski kor an. Tane usa Hokenzyo or un utar turano Hakodate, Sapporo, Iwamizawa, Asahikawa, Obihiro, Kitami (Aynumosir or un poro 5 maciya kotan) or ta ne kahun piski ruwe ne.
北海道立衛生研究所 オ タ、 1996 パ ワノ 大気 オ ウン カパッタッニ 花粉 ピキ コ アン。 タネ ウサ 保健所 オ ウン ウタ トゥラノ 函館、 札幌、 岩見沢、 旭川、 帯広、 北見 (アイヌモシ オ ウン ポロ 5 マチヤ コタン) オ タ ネ 花粉 ピキ ルウェ ネ。
北海道立衛生研究所では1996年から空中のシラカバ花粉の観測を開始し、現在では保健所の協力を得て道内主要6都市(函館、札幌、岩見沢、旭川、帯広、北見)で観測を行っています。
Hokkajda Instituto pri Publika Sano komencis observi la betulajn polenojn en la aero ekde la jaro 1996, kaj nun observas ilin en ンefaj 6 urboj en Hokkajdo (Hakodate, Sapporo, Iwamizawa, Asahikawa, Obihiro kaj Kitami) kunlabore kun anoj de sanitaraj oficejoj.

Ne 5 kotan or ta iyotta poronno, Sapporo or ta kahun hopunpa ruwe ne. Hakodate akkari Obihiro, Obihiro akkari Kitami, Kitami akkari Asahikawa, Asahikawa akkari Iwamizawa, Iwamizawa akkari Sapporo or ta poronno kahun oka ruwe ne.
ネ 5 コタン オ タ イヨッタ ポロンノ、 札幌 オ タ カフン ホプンパ ルウェ ネ。 函館 アッカリ 帯広、 帯広 アッカリ 北見、 北見 アッカリ 旭川、 旭川 アッカリ 岩見沢、 岩見沢 アッカリ 札幌 オ タ ポロンノ カフン オカ ルウェ ネ。
6都市の中では、シラカバ花粉が最も多く飛散するのが札幌で、岩見沢、旭川、北見、帯広、函館と順に少なくなっていく傾向がありました。
El la 6 urboj Sapporo estas la urbo, kie la polenoj flugas la plej multaj. En la aliaj sekvantaj la polenoj tendencas al malmulti゙o la jena ordo: Iwamizawa, Asahikawa, Kitami, Obihiro, Hakodate.

Hakodate or ta Sugi-kahun ka poronno hopunpa kusu, ne uske ta Sugi-kahun ka piski ruwe ne.
函館 オ タ スギ花粉 カ ポロンノ ホプンパ クス、 ネ ウケ タ スギ花粉 カ ピキ ルウェ ネ。
なお函館ではスギ花粉も多く飛散するため、スギ花粉の観測も行っています。
Kaj en ンi tiu lasta - Hakodate- flugas anka multe da Sugiaj polenoj, tiel ke oni observas tiujn.

Aynumosir or ta, 4 cup kes wano 6 cup atpake pakno kapattatni kahunsyou an. 5 cup kes wano 7 cup atpake pakno bokusou (ine-ka) kahunsyou an. 8 cup kes wano 9 cup atpake pakno yomogi-kahunsyou an ruwe ne.
アイヌモシ オ タ、 4 チュ ケ ワノ 6 チュ アッパケ パノ カパッタッニ 花粉症 アン。 5 チュ ケ ワノ 7 チュ アッパケ パノ 牧草(イネ科)花粉症 アン。 8 チュ ケ ワノ 9 チュ アッパケ パノ ヨモギ花粉症 アン ルウェ ネ。
北海道の主な花粉症は、4月下旬〜6月上旬のシラカバ花粉症、5月下旬〜7月上旬の牧草(イネ科)花粉症、8月下旬〜9月前半のヨモギ花粉症です。上記以外の花粉(イチイ、マツ等)についても札幌では調査を行っています。
ラefaj polenozoj en Hokkajdo estas jene: la betulaj ekde malfrua aprilo ゙is frua junio, pa疸ejaj (gramineaj) ekde malfrua aprilo ゙is frua junio, artemiziaj ekde malfrua a稟usto ゙is frua septembro. Anka aliajn polenojn (taksusaj, pinaj kaj aliaj) oni ekzamenas en Sapporo.

Mosma kahun (Itii neya matu neya) ne yakka, Sapporo or ta piski ruwe ne.
モマ 花粉 (イチイ ネヤ マツ ネヤ) ネ ヤッカ、 札幌 オ タ ピキ ルウェ ネ。
上記以外の花粉(イチイ、マツ等)についても札幌では調査を行っています。
Anka aliajn polenojn (taksusaj, pinaj kaj aliaj) oni ekzamenas en Sapporo.

Newaanpe Hokkaidouritu-eisei-kenkyuuzyo or un hoomu-peezi (kahun-zyouhou) ka ta a=nukar easkay ruwe ne.
ネワアンペ 北海道立衛生研究所 オ ウン ホームページ(花粉情報) カ タ アヌカ エアカイ ルウェ ネ。
これらの観測・解析結果は「花粉情報」として当所のホームページで提供しております。
La observa kaj analiza raportoj pri tio estas donita en TTT-ejo de la Instituto kiel informo pri polenoj.


http://www.iph.pref.hokkaido.jp (japane)
http://www.iph.pref.hokkaido.jp/pollen/pollen_info.asp (japane)



アイヌタイムズをご購入していただける方がお知り合いでいらっしゃいましたら、お声をかけていただけると大変うれしく思います。

(購読連絡先:〒055-0101 北海道平取町二風谷80-25 萱野志朗宛)


[目次に戻る] [ホームページに戻る] [Al Esperanta Enhavo]